Chế độ ăn uống bảo vệ gan. (Ảnh: Care Online)

Gan là một trong những cơ quan làm việc cực nhọc nhất trong cơ thể. Các chất dinh dưỡng chúng ta ăn và uống sẽ được gửi đến gan thông qua tĩnh mạch cửa gan, và gan có thể chuyển hóa đường, chuyển glucose thành glycogen hoặc chuyển glycogen thành glucose để cơ thể sử dụng.

Gan có thể tiết ra mật và được đưa vào đường tiêu hóa để giúp tiêu hóa chất béo. Nó cũng có nhiệm vụ chuyển hóa các chất khác nhau như protein và chất độc, đồng thời cũng có thể tạo ra các yếu tố đông máu và tổng hợp nhiều protein. Trong gan dự trữ đồng, sắt, vitamin và các chất khác. Bộ phận này cũng giống như một máy lọc của cơ thể, có thể loại bỏ các chất độc hại ra khỏi máu và giúp cơ thể đào thải độc tố.

Chúng ta có thể dựa vào việc thay đổi chế độ ăn uống để giúp gan khỏe mạnh hơn không? Hoàn toàn có thể! Sau đây là một vài chế độ ăn uống bảo vệ gan mà bạn nên lưu ý.


    Tránh ăn nhiều dầu mỡ

Thức ăn nhiều dầu, muối và đường có xu hướng làm tăng cân và tích tụ thêm mỡ trong gan. Lượng mỡ thừa này chính là hung thủ khiến gan bị viêm, sưng và hình thành các mô sẹo. Vì vậy, bạn phải tránh chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa cũng như hạn chế thức ăn chiên rán. Thực phẩm có nhiều calo và chất béo bão hòa như khoai tây chiên và bánh mì kẹp thịt rất không thân thiện với gan. Để bảo vệ gan, nên hạn chế thức ăn nhanh. Bữa ăn chính nên ăn ít thịt mỡ, cố gắng ăn thịt nạc.

Để bảo vệ gan, hãy tránh dùng nhiều dầu, nhiều đường và nhiều muối! (Ảnh: Care Online)

     Tránh hàm lượng đường cao

Gan không chỉ chuyển hóa glucose và glycogen mà còn chuyển hóa đường thành chất béo. Sau khi ăn quá nhiều đồ ngọt, lượng đường dư thừa sẽ được chuyển hóa thành chất béo khiến người bệnh hình thành gan nhiễm mỡ. Trước đây mọi người cho rằng gan nhiễm mỡ là chuyện vặt nhưng hiện nay ngày càng nhiều bệnh nhân bị viêm gan, thậm chí là xơ gan do gan nhiễm mỡ.

Vì sức khỏe của gan, tốt nhất bạn nên hình thành thói quen từ chối đồ uống có đường! Hãy thay đổi đồ uống có đường, cola và đồ uống có đường khác thành nước tinh khiết. Nước có ga không đường hoặc trà và cà phê không đường, có thể làm giảm tác hại của lượng đường quá mức đối với gan.

     Tránh ăn nhiều muối

Nếu thói quen ăn uống thông thường của bạn là hay cho nhiều muối vào thức ăn, thì bạn phải chủ ý thay đổi thói quen ăn quá mặn. Mỗi khi tăng ca hoặc bận rộn, chúng ta thường đi đến cửa hàng tiện lợi để mua đồ ăn nhẹ hoặc thức ăn nhanh, hoặc đứng trước máy bán hàng tự động, suy nghĩ xem nên ăn khoai tây chiên hay các loại bánh snack. Tuy nhiên, các loại đồ ăn vặt này luôn chứa nhiều dầu, nhiều đường và nhiều muối. Tóm lại, vào những ngày bạn phải làm việc ngoài giờ, đừng để việc lựa chọn chế độ ăn uống sai lầm làm tăng gánh nặng cho gan.

    Tránh xa rượu bia
Nếu chức năng gan đã giảm sút đáng kể, hãy tránh xa rượu hoàn toàn. Các chất cồn sẽ yêu cầu gan phải làm việc nhiều hơn để phân hủy chất và đào thải chúng ra ngoài, do đó sẽ ngừng thực hiện các nhiệm vụ quan trọng khác. Nếu bạn không mắc bệnh gan nhưng muốn bảo vệ lá gan của mình thì nhớ đừng uống nhiều rượu bia. Phụ nữ không nên uống quá một phần rượu mỗi ngày, và hai phần đối với nam giới. Hãy nhớ rằng uống rượu quá nhiều là nguyên nhân phổ biến nhất của gan nhiễm mỡ, và chức năng gan sẽ bị ảnh hưởng theo thời gian.

Uống rượu bia sau khi vận động là một thú vui đối với nhiều người, nhưng phải cẩn thận không nên sử dụng quá liều! (Ảnh: Care Online)

    Tránh mất nước

Nên bổ sung đủ nước. Nếu bạn thực sự không thích uống nước đun sôi thì cũng nhớ đừng uống đường. Bạn có thể chọn cà phê không đường hoặc trà xanh (hai loại này có tác dụng lợi tiểu, nên bạn vẫn nên chú ý bổ sung đủ nước). Cà phê có thể làm giảm mức độ men gan bất thường, và catechin chứa trong trà xanh có tác dụng chống oxy hóa. Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng sau khi bệnh nhân gan nhiễm mỡ bắt đầu uống trà và dùng các chất chiết xuất từ trà xanh, chỉ số gan sẽ giảm xuống. Hãy nhớ rằng, hàm lượng catechin trong trà nóng tự pha sẽ cao hơn so với trà đóng chai hoặc trà túi lọc.

     Ăn nhiều chất xơ hơn

Chế độ ăn giàu chất xơ cho phép gan hoạt động tốt hơn, vì vậy bạn có thể chọn ăn ngũ cốc nguyên hạt có nhiều chất xơ như ngũ cốc nguyên cám, mầm và nội nhũ chứa các khoáng chất và vitamin quan trọng. Bên cạnh đó, chất xơ cũng rất tốt cho sức khỏe của gan. Bạn có thể chọn gạo lứt, gạo tím than, yến mạch nguyên hạt, lúa mạch nâu và các loại ngũ cốc khác được dán nhãn là ngũ cốc nguyên hạt. Không nên ăn nhiều các món ăn vặt như bánh donut và bánh mì trắng. Nếu quen ăn tinh bột tinh chế như bánh mì và bánh bao vào bữa sáng, bạn có thể đổi sang bữa sáng bằng bột yến mạch để bổ sung nhiều chất xơ.

     Ăn nhiều trái cây và rau xanh hơn

Nếu muốn bảo vệ gan, bạn cũng có thể ăn thêm các loại rau lá xanh. Các loại rau lá xanh như rau bina, có một loại enzym chống oxy hóa gọi là "glutathione", đóng vai trò quan trọng trong quá trình giải độc của gan, giúp các tế bào và mô loại bỏ độc tố. 

Bạn cũng nên sử dụng rau và trái cây có chứa polyphenol. Polyphenol là chất chống oxy hóa mạnh có trong bông cải xanh, quả việt quất, ô liu và các loại thực phẩm khác.

Ngoài rau và trái cây tươi ra, khi chế biến món ăn nên thêm tỏi tươi, lá hương thảo, quế và bột cà ri làm gia vị để tăng hương vị. Điều này không chỉ giúp làm giảm lượng muối mà còn tận dụng được polyphenol của gia vị tươi. Tuy nhiên, những gì chúng ta đang nói ở đây là có thể nêm nếm món ăn với một ít thảo mộc, không có nghĩa rằng bạn nên ăn nhiều thảo mộc, bởi vì một số loại thảo mộc có thể ảnh hưởng đến các mạch máu nhỏ trong gan và gây ra các vấn đề về gan. Hơn nữa, các loại thảo mộc, chất bổ sung và thuốc viên cũng có thể tương tác với nhau, và thậm chí sẽ dẫn đến các tác dụng phụ. Trước khi dùng, tốt nhất bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ.

     Bổ sung dầu cá omega-3
Dầu cá có nhiều công dụng, và thường được sử dụng như một chất bổ sung để bảo vệ tim và các chức năng của não. Trên thực tế, dầu cá cũng có thể ức chế tổng hợp chất béo, giảm viêm, tăng sử dụng chất béo trong gan, đồng thời rất tốt cho gan. Hãy nhớ ăn cá hồi, cá ngừ và cá mòi mỗi tuần.

 Omega-3 trong dầu cá còn có thể làm giảm tình trạng viêm nhiễm trong cơ thể, rất thích hợp để người chạy bộ bổ sung! (Nguồn: Care Online)

     Bổ sung các loại hạt

Gan là cơ quan chịu trách nhiệm sản xuất và phân hủy cholesterol. Khi chúng ta ăn quá nhiều chất béo bão hòa, một số thụ thể trong gan sẽ bị hỏng, và gan sẽ tạo ra nhiều cholesterol xấu. Quá nhiều dầu mỡ sẽ gây hại cho sức khỏe của gan, vì vậy tốt nhất bạn không nên tiêu thụ chất béo bão hòa hoặc chất béo chuyển hóa. Các loại hạt chứa nhiều axit béo không bão hòa là một dạng chất béo lý tưởng. Hơn nữa, các loại hạt như óc chó, hạnh nhân rất giàu vitamin E. Bổ sung vitamin E đầy đủ cũng là một cách để chống lại gan nhiễm mỡ.

Tóm lại, nếu muốn bảo vệ gan, bạn nên ăn nhiều trái cây và rau quả, ngũ cốc nguyên hạt, hạn chế tiêu thụ thực phẩm chế biến hoặc tinh bột tinh chế có nhiều chất béo, đường và muối, đồng thời cũng tránh uống rượu và đồ chiên rán. Thực đơn ăn kiêng như vậy có thể giúp giảm cân và thoát khỏi gan nhiễm mỡ. Ngoài ra, cần tránh ăn hải sản nấu chưa chín như sashimi và hàu sống, đặc biệt là đối với bệnh nhân xơ gan vì chức năng miễn dịch của họ kém đi bởi ảnh hưởng của bệnh, nên hạn chế ăn đồ tái sống. Mọi người hãy nhớ rằng thay đổi chế độ ăn uống là phương pháp hữu ích nhất để cải thiện gan nhiễm mỡ. Tuy nhiên, nếu bạn đã được chẩn đoán mắc bệnh viêm gan B, viêm gan C, xơ gan, ung thư gan thì không thể chỉ điều trị bằng thay đổi chế độ ăn uống mà cần phải kết hợp với các phương pháp điều trị khác. Hi vọng bài viết đem lại nhiều kiến thức hữu ích cho các bạn.

Nguồn bài viết: Running Biji